Μήνας: Απρίλιος 2020

Ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες είναι πολύ ξένο για την εμπειρία μας, αλλά ακόμη περισσότερο είναι τρομακτικό ως προς τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει. Ακόμα και το τί στην πραγματικότητα έχει συμβεί και συμβαίνει με αυξανόμενη ένταση δεν είναι κάτι που δέχεται μία σίγουρη ερμηνεία. Αυτό εδώ το κείμενο δεν έχει σκοπό να αναλύσει την κατάσταση εξ’ ολοκλήρου, να πιάσει κάθε πτυχή της και να δώσει εξηγήσεις. Δεν προσπαθεί να μαντέψει τι θα γίνει και σίγουρα δεν έχει γραφτεί από γιατρούς που μπορούν να πουν λεπτομέρειες και απόψεις για τον ιό.

Και αυτά, από επιλογή δεν τα κάνει. Γιατί μέσα στη φρενίτιδα των ημερών προσπαθήσαμε να κάνουμε μερικά από τα λίγα πράγματα που έχουμε κατακτήσει καιρό πριν σκάσει αυτή η νέα κρίση. Δηλαδή, έχουμε μάθει σαν συλλογικότητα να συζητάμε και να προσπαθούμε να καταλάβουμε από κοινού τον κόσμο. Δυσπιστούμε όταν το κράτος και η επιστήμη του μας επιβάλλουν μια αφήγηση για το τι συμβαίνει. Όχι σαν γνώστες των κρατικών πολιτικών στο σύνολό τους, αλλά σαν υποκείμενα που αντιλαμβάνονται το κράτος σαν έναν a priori εχθρικό μηχανισμό. Έναν μηχανισμό εξουσίας και καταπίεσης, επιβολής και πειθάρχησης, έναν μηχανισμό που ξεπερνά τα αυστηρά όρια μίας κυβέρνησης και των μπάτσων. Έναν μηχανισμό που εισβάλει σε πολλά πεδία του κοινωνικού και έχει ως κύριο στόχο να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των αφεντικών. Το κράτος δεν λειτουργεί με γνώμονα την υγεία των πολιτών του. Ο ανθρωπισμός του είναι η μέθοδος διαφύλαξης της παρούσας σαπίλας κάνοντάς την πιο υποφερτή για τους εξαθλιωμένους. Με αυτήν τη διαπίστωση και δυσπιστία ξεκινάμε να αναλύουμε τον κόσμο. Για αυτόν τον λόγο, στην αφήγηση περί ιού προσπαθούμε να κοιτάμε περισσότερο τις κρατικές προσταγές και αφηγήσεις. Γιατί αυτό αρμόζει σε αυτό που είμαστε.

Ένα εκατομμύριο άνθρωποι αυτή τη στιγμή δε δουλεύουν και αυτοί που δουλεύουν βρίσκονται στην πίεση ακόμη πιο πολύ από πριν. Οι δρόμοι μας έχουν στημένα μπλόκα μπάτσων και οι από τα πριν φίλοι τους στραβοκοιτάνε από τα μπαλκόνια όσους κυκλοφορούν με το χέρι κολλημένο στο τηλέφωνο για να ρουφιανέψουν. Η πατροπαράδοτη πατριαρχία και ο σεξισμός αυτής της κοινωνίας καλπάζει πίσω από τις κλειστές πόρτες και στα άδεια στενά. Μαζί με την απουσία της μπλε ταυτότητας εμφανίστηκε και ένα νέο χαρτί που δυσκολεύει την παρουσία στο δημόσιο χώρο αν είσαι μετανάστης ή ρομά. Μια κανονικότατη άσκηση πολέμου συντελείται με αφορμή τον ιό και το πιο τρομακτικό είναι ότι δεν σηκώνει καμία απολύτως αμφισβήτηση. Αριστερές και δεξιές απόψεις συγκλείνουν τόσο που δύσκολα τις ξεχωρίζει κανείς ζητώντας περισσότερο «κράτος πατέρα» για να μας σώσει. Και σε αυτόν τον κυκλώνα είναι η μοναξιά και ο ατομικισμός που προβάλλονται σαν τα αγαθά που θα μας ξελασπώσουν από την νέα αυτή κρίση.

Ορίστε μερικοί πολύ επιγραμματικοί λόγοι για να δυσπιστούμε: Δεν είναι δουλειά μας να εξηγήσουμε ιούς. Είμαστε συλλογικά υποκείμενα που κουβαλάνε μία θέση σε αυτή την κοινωνία. Δεν είναι όλη η κοινωνία ένα πράγμα. Και όταν αφηγήσεις λένε πως αυτήν την κρίση την περνάμε όλοι μαζί κρύβουν εσκεμμένα ότι όσο πιο κοντά στον πάτο είσαι, τόσο περισσότερο θα κληθείς να πληρώσεις τα σπασμένα της. Οι κρατικές προσταγές όμως, δεν είναι μονόδρομος. Αν έχουμε μία ευθύνη αυτή είναι η πολιτική ευθύνη να συνεχίσουμε να υπάρχουμε, να λειτουργούμε αντιεξουσιαστικά, συλλογικά και οριζόντια, κόντρα σε ανθρωπιστές και μεσολαβητές. Γιατί κανείς άλλος δεν θα ενεργήσει για το συμφέρον μας πέρα από όσες και όσους πλήττονται μαζί με εμάς.

Η δυσπιστία μας προς το κράτος και την εξουσία είναι το εργαλείο μας για να μην αναπαράγουμε τον λόγο τους. Όσο δύσκολο είναι αυτό σε τέτοιους καιρούς, τόσο πιο επιτακτικό γίνεται. Αν δεν μιλάμε, αν δε σταθούμε η μία δίπλα στον άλλο, αν ξεχάσουμε πως επιβιώναμε πριν, σαν συλλογικά υποκείμενα, τότε κινδυνεύουμε να υποστούμε πολύ χειρότερα από το να κολλήσουμε κάποιον ιό.

 

ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΚΤΗΜΑΤΟΣ ΠΡΑΠΟΠΟΥΛΟΥ

Απρίλιος 2020